شاید کمتر کسی این روزها چه در قامت معمار و چه در قامت کارفرما، با فضای معماری دست و پنجه نرم کند و BIM (مدلسازی اطلاعات ساخت) به گوشش ناآشنا باشد.
ما در اینجا قصد داریم ضمن اشاره به کلیاتی از BIM (مدلسازی اطلاعات ساخت) که صنعت ساخت را دچار انقلاب کرده است، به مزایای اصلی و درواقع ملموستر برای کارفرمایان عزیز بپردازیم تا برحسب نیاز و پتانسیل پروژهها، روحیهی استفاده و به نوعی اعتماد به این سیستم در افراد به وجود بیاید.
حال چرا مسیر رو به BIM مسیری است که قریب به اتفاق پروژهها و سرمایه گذاران باید به سمت آن حرکت کنند؟
کشف زود هنگام برخوردها و تداخلات
یک مدل هیچوقت نمیتواند تمام و کمال شبیه به واقعیت باشد. در واقع شما میتوانید یک پروژه را در هر مقیاسی که باشد به خوبی مدل کنید، اما شرایط حاکم در زمان ساخت آن در آینده تاثیرگذاری خود را خواهد داشت و وضعیت نهایی را تعیین مینماید. با این وجود استفاده از BIM همچنان مزیتهای خودش را دارد. ابزارهای BIM به شما کمک میکنند بصورت اتوماتیک تداخلات را بررسی کنید (Clash Detection)، خطاهای موجود را در مراحل اولیه پیدا نمایید و به راحتی آن را حل کنید تا تبدیل به مشکلی در کارگاه ساخت نشوند.
به عنوان مثال یک کابل برق یا یک لولهی فاضلاب وقتی با یک تیر سازهای تداخل میکند، آن را در لیست تداخلات نمایش میدهد و حتی در نهایت شما میتوانید Clash Report یا گزارش تداخلات دریافت کنید که این ها باعث صرفه جویی قابل تاملی در مقایسه با بررسی تداخلات به صورت دستی برای ما میشود. هر رشته کاری میتواند فایل های رشتههای کاری دیگر را در پروژه خود لینک کند و تداخلات مدل خود با آنها را بیابد و تمام این اتفاقات زمانی رخ میدهد که هزینه تغییرکارها به شدت کمتر از زمان ساخت و اجرای پروژه میباشد.
روند سریعتر در طراحی و ساخت
جالب توجه است که در ابتدای ورود نرم افزار ترسیم دوبعدی CAD نیز افراد فکر میکردند که این روش خیلی آهسته و گران است و روش کار با آنها بسیار پیچیده میباشد، البته که معماران و طراحان سعی دارند از یک روند معمول پیروی نکنند تا خود را خاص نمایش دهند!
در همین زمان این افراد سعی دارند تا پروژه را سریعتر و ارزانتر انجام دهند. شاید ساختن ترسیمات ۲ بعدی سریعتر از ساخت مدلها باشد، اما شما با کمترین تغییری در کار باید تمامی ترسیمات را تغییر دهید. با استفاده از مدلسازی پارامتریک (parametric design) که در حال رشد در صنعت ساخت میباشد، ما قادر به اعمال تغییرات به شکلی بسیار سریع خواهیم بود و زمانی که شما تغییری را ایجاد مینمایید، همزمان در کل پروژه تغییرات را مشاهده خواهید کرد. یک تغییر در مدل سه بعدی باعث تغییر در برش، نما، پلان و ... میشود.
افزایش کیفیت انجام کار
جمله معروفی هست که میگوید: “ دیوانگی است هر روز کار یکسانی انجام دهید و انتظار نتایج متفاوتی را داشته باشید.” علاوه بر این مسایل شما تصور کنید که چقدر میتوانید در یک کاغذ درک خوبی نسبت به آرماتورهای شلوغ یک فونداسیون پیدا کنیم! در صورتی که به کمک یک مدل مناسب در ابتدایی ترین مرحله میتوانیم برخوردها و تداخلات زیادی که شاید در یک برش معمولی قابل بررسی نباشند را حل نماییم.
استفاده از بیم باعث صرفه جویی زیادی از لحاظ زمانی در فرایند ساخت شده، نیاز شما به عنوان کارفرما به پرسشهای اضافی از طراحان کم میشود و نیروهای فنی کارگاه دیگر نیازی به حدس زدن اتصالات و اشکال پیچیده ندارند.
ارتباطات بهتر در خلال پروژه
هرچه پروژه بزرگتر میشود نقش ارتباطات برای رسیدن به موفقیت بیشتر میشود. خیلی سخت به نظر میرسد که ساختاری برای ارتباطات در پروژه تعریف نمود تا اجرای موفقیت آمیز پروژه را در طی ارتباط میان سرمایهگذاران، طراحان، مدیران پروژه و تمامی اعضا تضمین کند. بیم میتواند باعث کاهش تعداد ایمیلهای رد و بدل شده را شود و بسیاری از کارهای تلفنی مارا کاهش دهد که خیلی از افراد پس از چند روز این تماس ها را فراموش میکنند!
اولین قدم استفاده از یک نرم افزار مدیریت پروژه میباشد که ممکن است با مدل نیز ترکیب شود همچون JIRA، که این کار میتواند جایگزین صدها پیام شود و شما امکان پیگیری و دنبال کردن یک کار را بر روی یک تخته مجازی خواهید داشت و هر تسک یا کار میتواند به المان مد نظر مدل ارتباط داشته باشد.
چقدر پیش آمده که شما به دلیل مریضی یا مرخصی یکی از اعضا پروژه را به تاخیر انداخته باشید؟ و یا زمانی که کسی مسئولیتهای محول شده به آن فرد را نمیبیند و حتی مدیر پروژه هم به آن دسترسی نداشته باشد؟
برنامه ریزی بسیار دقیق
در اینجا میخواهیم چند مثال ساده از چگونگی پشتیبانی BIM از کارهای روزانه خود را به طور خلاصه بیان نماییم:
لیست متریالها، تیپ متریالها، مقادیر، احجام، مساحت سطح و یا طول میتواند بصورت مستقیم از مدل ۳ بعدی استخراج شود و حتی برحسب نیاز به Excel انتقال پیدا کند و میتوانید در لحظه حجم بتن و مقادیر آرماتورها را بدست آورید به جای اینکه پشت یک نقشه ۲ بعدی به همراه ماشین حساب بنشینید!
تخمین و برآورد هزینهها میتواند شفافتر و دقیقتر باشد. این تخمینها بر اساس جداول متریالها و یکسری اطلاعات اضافه همچون هزینه حجمی یا مساحتی و… هر المان مشخص شود و با به روز شدن مدل، هزینه ها نیز به روز میشوند.
بر اساس زمان و ترتیب فعالیتهای تعریف شده این امکان به ما داده میشود تا کنش و واکنش همزمانی بین جدول و تایم لاین و مدل داشته باشیم و درک بصری بهتری از موضوعات پیدا نمود. هم چنین میتوان از حالتهای نمایشی خاصی نیز استفاده کرد. به عنوان مثال ”نمایش المانهایی که اجرا شدهاند” یا “نمایش المانهایی که درصد پیشرفت بالای ۸۰ درصد دارند” و این بسیار قابلیت هیجان انگیزیست!
برنامه ریزی هزینهها و پرداختها. ابزارهای BIM به شما این امکان را میدهد که جدولی از ارتباط بین فعالیتهای اجرا شده و هزینههای آنها تهیه نمایید.
افزایش بازدهی و بهره وری
عدم ادامه پیاده سازی فناوریهای جدید باعث ثابت ماندن صنعت ساخت شده است، بطوریکه در طی ۲۰ سال گذشته بازدهی فقط ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است. اگر بخواهیم مقایسه کنیم میتوانیم بگوییم که صنعت و کارخانجات با رشد ۷۰ درصدی در این قسمت رو به رو بودهاند.
افزایش بازدهی توسط اتوماتیک شدن کارها، شامل شدن تکنولوژیهای نو و … اتفاق می افتد. شاید برایتان پیش آمده که نیازمند برادر کوچک خود شده باشید تا یک تکنولوژی جدید را به شما بیاموزد. بازار نیز به همین شکل است. شاید نیازمند کمک گروهی برای انتقال به تکنولوژی جدید باشید اما این انتقال اجباری است.
در جمع بندی بحث، امیدواریم توانسته باشیم مزایای تکنولوژی BIM (مدلسازی اطلاعات ساخت) را به گونهای بیان کرده باشیم که حتی مخالفانش هم شروع به پیاده سازی آن نمایند. هرکدام از ذینفعان یک پروژه ساختمانی همچون سرمایه گذاران، مشاوران، معماران، پیمانکاران و تامین کنندگان باید مزیت BIM در زمینه کاری خودشان را پیدا نمایند تا اطمینان خاطر کافی و دلگرم کنندهای از مسیر پیش روی خود بیابند و ناخودآگاه به پیشرفت صنعت ساخت نیز کمک بزرگی کنند.
عالی