چگونه یک محیط کاری خوب داشته باشیم؟

این روزها بیشتر از هر زمان دیگری در دهه‌های گذشته به لطف همزمانی افزایش استفاده از فضای مجازی در برگزاری جلسات کاری و همچنین همه‌گیری کرونا و گه‌گاهی هم خانه نشینی و دورکاری، ما مجاب شده‌ایم تا ساعات بسیار زیادی را در اتاق کار خود سپری کنیم.

حال ما اینجاییم تا ضمن سپری کردن این اوقات، بتوانید آن را زندگی هم بکنید! چرا که فارغ از اینکه در قامت یک وکیل باشید یا یک پزشک و یا حتی یک معلم، شما نزدیک به یک سوم از عمر خود را صرف کار می‌کنید و همین بس که فشار روحی ناشی از کاهش تعاملات با دیگر افراد و یا همکاران خود را هم به آن اضافه کنیم!

بدین ترتیب ما تصمیم داریم در اینجا به نکاتی اشاره کنیم که علاوه بر افزایش کیفیت حاکم بر یک روز کاری، نگاهی هم به ابعاد دیگر نیازهای شما به عنوان یک انسان دارد. در واقع اهمیتی ندارد که به لطف ساعات کاری غیر استاندارد شرکتتان محکوم به پشت میز نشینی‌های طولانی مدت هستید و یا به انتخاب خود مشغول دورکاری در خانه‌اید، مهم این است که این بخشی از عمر شماست و برای لعاب بخشیدن به آن اگر از همین الان شروع نکنید هم دیر میشود!

اکنون نوبت آن رسیده که نکات لازم برای داشتن یک محیط کاری خوب را بر شماریم:

چه چیزی مهم تر از حس اتاق کارتان؟

شاید در همین ابتدای کار نیاز به توضیح مختصری باشد، مبنی بر این که ممکن است شما امکانات فراهم آوردن یک اتاق مجزا را تحت عنوان "اتاق کار" نداشته باشید که خب هیچ ایرادی ندارد! تنها نکته‌ی مدنظر این است که فضایی را مستقلا به آن اختصاص دهید. برای مثال از تخت خوابتان به عنوان میز کار استفاده نکنید!

در واقع این خود نخستین گام است، به رسمیت شناختن فضای کار به صورت کاملا مستقل از دیگر کاربری‌ها حتی در یک اتاق کوچک 12 متری!

بسیار خب، حال می‌بایست چند نکته را به صورت همزمان در طراحی "اتاق کار" یا "فضای کار" خود لحاظ کنیم. اول آنکه باید "حال فضا را مال خود کنیم!" به این معنا که عواملی را بکار بگیریم که رد پای ما را در فضا نشان دهد. مثلا برای شروع میتوانیم از رنگ مورد علاقه‌ی خود استفاده کنیم. البته که بسته به تناسب میان شغل و رنگ مورد علاقه‌مان، میزان این بهره‌مندی ممکن است محدود شود. اتاق کاری به رنگ قرمز را برای یک متخصص اطفال تصور کنید!

میز کار را با دقت بیشتری بچینید!

دومین قدم انتخاب بهترین حالت جانمایی میز کار است. رو به پنجره؟ یا رو به دیوار؟

جالب است بدانید که در بسیاری از مواقع افراد به دلیل نیاز به تمرکز بسیار بالا در حین انجام کار، پنجره را عاملی مخرب میدانند و ناگزیر مجبور به گذر از موهبت داشتن خطوط زیبای نور روز بر روی میز کارشان می‌شوند! در حالی که در گروهی دیگر نه تنها مانعی بدین شکل بر سر راه نیست، بلکه با قرار دادن میز کار رو به پنجره میتوانند بازده کاری بیشتری را در طول روز تجربه کنند و به واسطه‌ی این نشاط در اتاق کار، ساعات پایانی کار نیز کمتر احساس خستگی کنند.

حال اینکه شما میز کارتان را چگونه در فضای کار خود جانمایی کنید مستقیما به درک شما از خود و ماهیت کارتان بر میگردد!

پس از جانمایی میز کار میبایست به چیدمان ابزار کار خود روی آن فکر کنیم که میتواند برای یک مهندس کامپیوتر به نسبت زیاد باشد و برای یک روانشناس کمتر. اما هر آنچه که هست توصیه‌ی ما این است که "لطفا شلوغش نکنید!" چون موجب کاهش تمرکزتان می شود و حتی در برخی مواقع در پیدا کردن یکی از همین ابزارها دچار مشکل میشوید، حتی اگر کمی آنطرف‌تر و جلوی چشمانتان باشد!

اکنون که عوامل مخرب و مزاحم را یکی پس از دیگری از سر راه برداشتیم نوبت به یک "حس آشنا" میرسد.

"میز کار"! در واقع همان صفحه‌ای که ساعات بسیار طولانی از روز را پشت آن زندگی می کنید. پس بهتر نیست نشانه‌هایی از زندگی را هم به صفحه دعوت کنیم؟

از یک گلدان با گلی همیشه سبز گرفته تا یک یادگاری از دوستی قدیمی و یا حتی قابی کوچک از یک عکس خانوادگی، همه‌ی این عناصر هرچند جزئی اما تاثیرگذار میتوانند ساعات کاری پرفشار در طول روز را برایمان قابل تحمل کنند و شاید هم گاهی لذت بخش!

فضای استراحت را جدا کنید!

مادامی‌که عادت نکنید چه فضایی چه کاربری‌ای دارد، ممکن است پشت میز کارتان به خواب بروید!

در اینجا مجدد لازم می‌دانیم متذکر شویم که حتی با در نظر گرفتن محدودیت فضایی که در اختیار داریم، باز هم می‌بایست "فضای کار" را از "فضای استراحت" جدا کنیم. حال تفاوتی ندارد که حدفاصل این دو به اندازه‌ی یک اتاق باشد و یا یک صندلی کمی آنطرف‌تر!

در واقع تا زمانی که استقلال این دو فضا را نسبت به هم حفظ کنیم می‌توانیم مدام به خود یادآور شویم که زمان "کار"، کار است و زمان "استراحت"، استراحت!

چه لباسی بپوشید؟

فارغ از پاسخ‌های احتمالی متعدد به این دست از سوالات آن هم بر اساس سلایق و علایق، ما در اینجا سعی بر آن داریم تا محل کارتان و حسی که از آن می‌گیرید را به فضایی نزدیک کنیم که صرفا متعلق به شخص شماست که این خود مفاهیمی همچون "آرامش"، "آسایش" و "راحتی" را در دل خود می‌پروراند.

بدین ترتیب پیشنهاد ما این است که میزان راحتی پوشش در محل کارتان را متناسب با ماهیت شغلتان و به تبع آن فضاهایی که محتمل است به آنها آمد و شد داشته باشید، انتخاب کنید. برای مثال تقابل میان پوشش وکیلی که ممکن است در طول روز به دادگاه های متعدد فراخوانده شود و یک مربی مهد کودک!

در هر دو مثال بالا راحتی پوشش حین انجام کار به خودی خود آرامش روانی بالایی را به همراه دارد اما اینکه چه میزان دست ما به اصطلاح "باز" است کاملا به تعریف یک شغل در جامعه بستگی دارد. با این حال حدالامکان در همان اتاق کاری که مدت‌ها مشغول به کار هستید، سعی کنید تا بیشترین میزان از آرامش و راحتی را برای خود فراهم آوردید، حتی اگر در ادامه ی روز کاریتان مجبور به تغییر کوچکی در ساختار پوشش خود شوید!

به غذای در حین کارتان بیشتر اهمیت دهید!

حداقل یکبار برای همه ی ما پیش آمده است که به دلیل کمبود وقت و یا حتی تنبلی، قادر به طبخ غذا در خانه و صرف آن در محل کارمان نشدیم و به تبع آن به غذاهای آماده و یا نیمه آماده‌ی بیرون پناه برده‌ایم. غافل از اینکه با تکرار این رویه چه آسیبی به توان ذهن و بدن خود در یک روز شلوغ کاری خواهیم زد!

در واقع غذاهای چرب و پرکالری و یا به اصطلاح "سنگین" نه تنها تاثیر بسیار زیادی بر روی کیفیت ادامه‌ی همان روز خواهد داشت، بلکه در دراز مدت شاهد خستگی‌های ذهنی پیاپی و با فاصله‌ی کم از هم خواهیم بود.

اینکه چه سبک از تغذیه‌ای را در دستور کارتان قرار دهید کاملا امری شخصی است منتها ما اینجاییم تا شما روزهای کاریتان را بهتر از قبل سپری کنید. پس اگر از ما می‌شنوید، استفاده از غذاهای "سبک" اما "مغذی" را نه تنها در وعده‌های خود بلکه در میان وعده‌های خود نیز لحاظ کنید تا بدین ترتیب ساعات بیشتری را سرحال و پربازده مشغول به کار بمانید .

در‌نهایت میتوان گفت نکات یاد شده تنها بخشی از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت یک روز کاریست و در واقع هر فرد با هر شغلی میتواند حداقل یک مورد به موارد بالا بیافزاید چرا که آنچه که از "آرامش" در "فضای کار" تعریف میشود، از فردی به فرد دیگر و از شغلی به شغل دیگر متفاوت است.

برای مثال حفظ "محرمیت" برای فردی مضمن آرامش روانی در فضای کار است و فردی دیگر "تعامل" بیشتر با همکاران را جهت حفظ روحیه‌ی تیمی در طول کار به باقی عوامل ارجح میداند.

و در پایان آن که در این روزهای پرمشغله همین کار به نسبت کوچک، بیشترین لطفی است که در حق خودمان میتوانیم انجام دهیم تا حداقل "فضای کار" خود را جدا از همهمه‌های دنیای بیرون "مال خود کنیم !" و سهم آرامش این روزهای خود را در آن بیابیم.